Epilepsili çocukların beslenmelerinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Epilepsili Çocuklarda Beslenme

Çocuklarda ve yetişkinlerdeki epilepsinin tanı ve tedavisindeki ilerlemelere ve bu alanda kullanılan yeni antiepileptik ilaçlara rağmen, epilepsili çocukların yaklaşık %30'u tedaviye rağmen hala kontrolsüz nöbetler veya dayanılmaz yan etkilere maruz kalmaktadır. Yüksek yağlı, düşük karbonhidratlı, yeterli derecede protein alımını baz alan bir diyet olan ketojenik diyet (KD), inatçı epilepsili çocuklar için etkili bir “ilaç-dışı” tedavi olarak kabul görmektedir.1

Epilepsili Çocuklarda Ketojenik Diyet

Tüm KD tedavileri, inatçı epilepsi hastaları için doğrulanmış etkinliği olan bir tedavi sunar. Geçtiğimiz birkaç yıl süresince bu diyeti daha kolay ve lezzetli hale getirmek için alternatif, daha liberal KD varyantları (modifiye Atkins diyeti, düşük glisemik indeks tedavisi, vb. gibi) geliştirilmiştir. Bu alanda yapılan araştırmalar, bu alternatif diyetlerin de etkinliğinin klasik KD'ye benzer olduğunu göstermektedir. Ancak bu diyetlerin hepsinde karbonhidrat sınırlaması ve artan yağ alımı ile katı bir başlangıç protokolü, yüksek bir etkinlik elde etmek için çok önemlidir. Diyet seçimi, hastanın yaşı, aile durumu ve epilepsinin ciddiyeti ve tipi dikkate alınarak bireysel olarak yapılmalıdır.1

Epilepsili Çocuklar Nasıl Beslenmeli?

Epilepsili çocukların beslenmelerinde dikkat edilmesi gerekenler aşağıdaki gibidir:

· Glisemik indeksi yüksek, şekerli gıdalardan uzak durulmalıdır. Yapılan çalışmalar düşük glisemik indeksli bir diyetin epilepsili hastalardaki nöbet sıklığını %90’a kadar azaltabileceğini göstermiştir.1

· Ketojenik diyetin çok önemli bir parçası olan yağların, daha sağlıklı bir seçenek olarak zeytin yağından sağlanması önemlidir. Araştırmalar, zeytinyağı bazlı KD’nin epilepsili çocuklarda etkili ve güvenli bir seçenek olduğunu göstermiştir.2

· Balıkta bol miktarda bulunan omega-3 yağ asitlerinin sinirleri koruyucu ve nöbet önleyici etkilere sahip olabileceğini ve buna bağlı olarak epilepsi tedavisinde potansiyel bir kullanıma sahip olabileceğini gösteren çalışmalar mevcuttur.3

· Yapılan çalışmalar çocuklardaki kalsiyum ve magnezyum eksikliğinin nöbetlere yol açabileceğini4 ve epilepsili çocuklarda bu değerlerin düşük olduğunu göstermiştir.5 Bu nedenle bu çocukların diyetinde yeteri kadar kalsiyum ve magnezyum olduğundan emin olunmalıdır.

· Yapılan hayvan deneylerinde kafeinin nöbetleri tetikleyebildiği ve bazı ilaçların etkinliğini azaltabildiği gösterilmiştir. İnsanlarda bu konudaki kanıtlar kısıtlı olsa da mevcut kanıtlar ışığında epilepsi hastalarında kafeinli içecek tüketiminin sınırlandırılması nöbet kontrolü açısından önemlidir.6

· Alkol kullanan bireylerin %5 ile 15’inde epileptik nöbetler görülebilir. Aşırı alkol tüketiminin de epilepsi hastalarında nöbetleri tetikleyebildiği bilinmektedir. Öte yandan hafif alkol tüketiminin nöbetleri etkilediğine dair belirgin bir kanıt yoktur.

 

Referanslar

1. Sampaio LP. Ketogenic diet for epilepsy treatment. Arq Neuropsiquiatr. 2016 Oct;74(10):842-848. doi: 10.1590/0004-282X20160116. PMID: 27759811.

2. Guzel O, Uysal U, Arslan N. Efficacy and tolerability of olive oil-based ketogenic diet in children with drug-resistant epilepsy: A single center experience from Turkey. Eur J Paediatr

Neurol. 2019 Jan;23(1):143-151. doi: 10.1016/j.ejpn.2018.11.007. Epub 2018 Nov 20. PMID: 30497921.

3. Tejada S, Martorell M, Capó X, Tur JA, Pons A, Sureda A. Omega-3 Fatty Acids in the Management of Epilepsy. Curr Top Med Chem. 2016;16(17):1897-905. doi: 10.2174/1568026616666160204123107. PMID: 26845549.

4. Leaver DD, Parkinson GB, Schneider KM. Neurological consequences of magnesium deficiency: correlations with epilepsy. Clin Exp Pharmacol Physiol. 1987 May;14(5):361-70. doi: 10.1111/j.1440-1681.1987.tb00985.x. PMID: 3677481.

5. Oladipo OO, Lesi FE, Ezeaka VC. Plasma magnesium and calcium levels in children with epilepsy in lagos. Niger Postgrad Med J. 2007 Mar;14(1):26-9. PMID: 17356585.

6. Bauer PR, Sander JW. The Use of Caffeine by People with Epilepsy: the Myths and the Evidence. Curr Neurol Neurosci Rep. 2019 May 14;19(6):32. doi: 10.1007/s11910-019-0948-5. PMID: 31089986.